پالمیتیک اسید با نام لاتین palmitic acid که به ان چربی فت نیز می گویند مکملی است که از روغن پالم به دست می‌آید و غنی از اسید پالمیتیک، یک اسید چرب اشباع است. این پودر به دلیل محتوای بالای انرژی و خواص منحصر به فرد خود، در صنایع مختلف از جمله پرورش دام و طیور، صنایع ارایشی، بهداشتی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه این مقاله قصد داریم تا در رابطه با ترکیبات شیمیایی، شیوه تولید، کاربردها و مزایای پودر فت بیشتر صحبت کنیم.
ترکیبات شیمیایی چربی فت
چربی فت یک اسید چرب اشباع شده با فرمول شیمیایی C₁₆H₃₂O₂ است. این ماده به صورت خالص، یک ترکیب شیمیایی واحد است و پودر چربی پالمیتیک اسید در واقع همان پالمیتیک اسید خالص است که به صورت پودر درآمده است تا استفاده از آن در صنایع مختلف آسان‌تر شود.
شیوه تولید چربی فت
پالمیتیک اسید به طور طبیعی در بسیاری از روغن‌های گیاهی و حیوانی یافت می‌شود. اما برای تولید صنعتی آن، معمولاً از دو روش اصلی زیر استفاده می‌شود:
هیدرولیز تری‌گلیسیریدها
- روغن‌های گیاهی: روغن‌های گیاهی مانند روغن پالم، روغن نارگیل و روغن سویا حاوی مقادیر زیادی تری‌گلیسیرید هستند که حاوی پالمیتیک اسید می‌باشند.
- هیدرولیز: در این روش، تری‌گلیسیریدها با استفاده از آب و یک کاتالیزور (مانند اسید یا باز قوی) به گلیسرول و اسیدهای چرب آزاد (از جمله پالمیتیک اسید) تجزیه می‌شوند.
- تقطیر: پس از هیدرولیز، مخلوط حاصل تقطیر می‌شود تا پالمیتیک اسید خالص به دست آید.
سنتز شیمیایی
روش‌های مختلفی برای سنتز شیمیایی پالمیتیک اسید وجود دارد که معمولاً از مواد اولیه پتروشیمی استفاده می‌شود. روش‌های سنتزی معمولاً پیچیده‌تر و پرهزینه‌تر از روش هیدرولیز هستند و به همین دلیل کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
خواص فیزیکی و شیمیایی
پودر فت دارای خواص فیزیکی و شیمیایی زیر می باشد:
خواص فیزیکی
- حالت فیزیکی: در دمای اتاق به صورت جامد سفیدرنگ و مومی شکل است.
- نقطه ذوب: حدود ۶۳ درجه سانتی‌گراد
- نقطه جوش: حدود ۳۵۱-۳۵۲ درجه سانتی‌گراد
- حلالیت: در آب نامحلول است، اما در حلال‌های آلی مانند بنزن، اتر و کلروفرم محلول است.
خواص شیمیایی
- ساختار: یک زنجیره هیدروکربنی اشباع‌شده با ۱۶ اتم کربن و یک گروه کربوکسیل در انتها دارد.
- واکنش‌ها: شامل موارد زیر می باشد:
- صابونی شدن: با بازها واکنش داده و صابون تشکیل می‌دهد.
- استریفیکاسیون: با الکل‌ها واکنش داده و استر تشکیل می‌دهد.
- هیدروژناسیون: به دلیل اشباع بودن، قابلیت هیدروژناسیون ندارد.
- اکسیداسیون: در مجاورت هوا و نور به آرامی اکسید می‌شود.
- پلیمریزاسیون: به دلیل ساختار خطی و اشباع بودن، قابلیت پلیمریزاسیون ندارد.
ویژگی‌های پودر چربی پالمیتیک
- منبع انرژی متراکم: این پودر به دلیل داشتن چربی بالا، یک منبع انرژی متراکم برای حیوانات محسوب می‌شود و به آن‌ها کمک می‌کند تا انرژی مورد نیاز خود را به دست آورند.
- حاوی اسید پالیمتیک: اسید پالمتیک یکی از مهم‌ترین اسیدهای چرب موجود در این پودر است که نقش مهمی در ساختار سلولی و تولید انرژی ایفا می‌کند.
- هضم آسان: چربی‌های موجود در این پودر به راحتی توسط دستگاه گوارش حیوانات هضم می‌شوند و باعث افزایش جذب مواد مغذی می‌شوند.
- پایداری بالا: پودر چربی پالمتیک اسید در برابر اکسیداسیون و حرارت مقاوم است و به همین دلیل، در طول فرآیند تولید و نگهداری، کیفیت خود را حفظ می‌کند.
- افزایش تولید شیر و چربی شیر: در صنعت دامداری، استفاده از این پودر به افزایش تولید شیر و درصد چربی شیر کمک می‌کند.
- بهبود تولید مثل: این پودر می‌تواند به بهبود عملکرد تولید مثلی در حیوانات کمک کند.
کاربردها
پودر فت به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی خاص خود، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد، که عبارت اند از:
- دامداری: در جیره غذایی گاوهای شیری، گوسفند و بز برای افزایش تولید شیر و چربی شیر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- طیور: برای افزایش وزن و بهبود کیفیت لاشه در طیور استفاده می‌شود.
- آبزی‌پروری: در تغذیه ماهی‌ها و میگوها برای افزایش رشد و بهبود کیفیت گوشت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- صنایع غذایی: به عنوان امولسیفایر، عامل جداکننده و بهبوددهنده بافت در محصولات غذایی مانند شکلات، بستنی، مارگارین و شیرینی استفاده می‌شود.
- صنایع آرایشی و بهداشتی: در تولید صابون، شامپو، لوسیون و کرم‌های پوست استفاده می‌شود.
- صنایع دارویی: به عنوان ماده اولیه در تولید برخی داروها استفاده می‌شود.
- صنعت پلاستیک: در تولید برخی از انواع پلاستیک‌ها به عنوان نرم‌کننده استفاده می‌شود.
- صنعت نساجی: در تولید مواد آب‌گریز و ضدلک برای پارچه‌ها استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از چربی فت
- افزایش بهره‌وری: استفاده از این پودر به افزایش بهره‌وری در تولیدات دامی کمک می‌کند.
- کاهش هزینه‌های تولید: با استفاده از این پودر می‌توان هزینه‌های تولید را کاهش داد.
- بهبود کیفیت محصولات: محصولات تولید شده با استفاده از این پودر، کیفیت بالاتری دارند.
نکات مهم
- میزان مصرف: میزان مصرف پودر چربی پالمیتیک اسید باید بر اساس نوع حیوان، سن، وزن و شرایط فیزیولوژیکی آن‌ها تعیین شود.
- توجه به کیفیت: هنگام خرید پودر چربی پالمیتیک اسید، باید به کیفیت محصول و شرکت تولیدکننده توجه کرد.
- مشورت با متخصص: قبل از استفاده از این پودر، بهتر است با یک متخصص تغذیه دام مشورت کنید.
تفاوت چربی فت (Malto Fat) با سایر چربی ها و اسیدهای چرب
- طول زنجیره اسیدهای چرب: اسیدهای چرب موجود در چربی فت، زنجیره متوسطی دارند که به طور معمول بین ۶ تا ۱۲ اتم کربن است. این در حالی است که بسیاری از چربی‌های طبیعی دارای اسیدهای چرب با زنجیره بلندتر هستند.
- منشأ: چربی فت یک محصول مصنوعی است و در طبیعت به صورت خالص یافت نمی‌شود. در حالی که بسیاری از چربی‌های دیگر منشأ طبیعی دارند.
- خواص فیزیکی: چربی فت در دمای اتاق به صورت مایع است و نقطه ذوب پایین‌تری نسبت به بسیاری از چربی‌های طبیعی دارد. این ویژگی باعث می‌شود که چربی فت به راحتی در مواد غذایی دیگر حل شود.
- هضم و جذب: چربی‌های با زنجیره متوسط مانند چربی فت، به سرعت و به راحتی در روده کوچک جذب می‌شوند و نیازی به حضور آنزیم‌های لیپاز برای هضم ندارند. این ویژگی باعث می‌شود که چربی فت مشکلات گوارشس ایجاد نکند.
- کاربردها: چربی فت به دلیل خواص منحصر به فرد خود، در صنایع غذایی و دارویی کاربردهای گسترده تری دارد.
سخن آخر
چربی فت یا پالمیتیک برای افزایش میزان انرژی جیره دام، خصوصا گاوهای شیری طراحی شده است و کاربردهای زیادی دارد. یکی از معروفترین و معتبرترین برندهای پودر چربی، لادر است. کارخانه اعلا روغن سپاهان تحت نام تجاری لادر با تجهیزاتی کامل و به روز، همچنین کارشناسان با سابقه که بر روند تولید نظارت دارند و کنترل کیفی و انبارداری توسط آنان تایید می شود، محصولاتی اعم از انواع پودرهای چربی کلسیمه، روغن های طیوری و روعن تالو را با بهترین کیفیت به بازار ارائه می دهند. برای استعلام قیمت و اطلاعات بیشتر با کارشناسان لادرفت تماس بگیرید.
