چربی پی (Tallow)، روغن گرفته شده از حیواناتی مانند؛ گاو و گوسفند است و یک ماده اولیه کلیدی ارزشمند در صنایع گوناگون محسوب میشود. چربی پی به دلیل پایداری بالا، ترکیب شیمیایی مفید و صرفه اقتصادی، نقشی حیاتی در حوزههایی چون خوراک دام و طیور، و صنایع شیمیایی ایفا میکند. این مقاله از لادرفت به بررسی جامع تعریف، فرآیند تولید، فرمولاسیون، کاربردها و مزایای این چربی میپردازد.
در تعریف ساده، چربی پی (Tallow) چربی جامدی است که از فرآوری و تصفیه چربیهای احشایی (ویسکرال) و لاشه حیوانات نشخوارکننده به ویژه گاو (Beef Tallow) و گوسفند (Mutton Tallow) به دست میآید. این چربی در دمای اتاق به صورت نیمهجامد تا جامد بوده و نقطه ذوب بالاتری نسبت به بسیاری از چربیهای گیاهی دارد (معمولاً بین 40∘C تا 48∘C).
از نظر شیمیایی، چربی پی عمدتاً از تریگلیسیریدها تشکیل شده است. مشخصه اصلی آن، غلظت بالای اسیدهای چرب اشباع مانند اسید پالمیتیک و اسید استئاریک است که پایداری اکسیداتیو و عمر مفید آن را افزایش میدهد. همچنین حاوی مقادیری اسید چرب تکاشباعنشده مانند اسید اولئیک است. این ترکیب، آن را به منبعی متراکم از انرژی تبدیل میکند.
پایداری، قیمت مناسب و خلوص بالای چربی پی، آن را به یک ماده اولیه ارزشمند در بخشهای غیرخوراکی نیز تبدیل کرده است:
مهمترین و گستردهترین کاربرد چربی پی، استفاده از آن به عنوان یک جزء کلیدی در فرمولاسیون خوراک دام، خوراک طیور و آبزیان است:
چربی پی با حدود 8.5 تا 9 کیلوکالری انرژی قابل متابولیسم در هر گرم، یکی از متراکمترین منابع انرژی در جیره غذایی است. افزودن آن به جیره، به ویژه در شرایطی که نیاز انرژی بالاست (مانند دورههای رشد سریع، تولید تخم یا شیردهی)، بسیار حیاتی است.
استفاده از چربی پی در خوراک، گرد و غبار خوراک پلت شده را کاهش داده و فرآیند پلتسازی را تسهیل میکند. همچنین باعث بهبود خوشخوراکی جیره شده و مصرف خوراک را در دام و طیور افزایش میدهد.
اگرچه چربی پی عمدتاً اشباع است، اما تأمینکننده اسیدهای چرب مورد نیاز برای حفظ سلامت پوست و پر/مو است. در نشخوارکنندگان، چربی پی میتواند به صورت محافظت شده (Protected Fat) به منظور افزایش سطح انرژی بدون ایجاد اختلال در تخمیر شکمبه استفاده شود. در طیور، میتواند بر کیفیت چربی لاشه و زرده تخممرغ نیز تأثیر بگذارد.
در فرمولاسیون، چربی پی معمولاً به میزان ۱ تا ۷ درصد جیره غذایی اضافه میشود. میزان دقیق افزودن آن به عواملی چون نوع حیوان؛ مرغ گوشتی، مرغ تخمگذار، گاو شیری، …، مرحله رشد، نیازهای غذایی و قیمت سایر منابع انرژی بستگی دارد. جیرهنویسان با استفاده از نرمافزارهای تخصصی، میزان بهینه چربی پی را محاسبه میکنند تا تعادل انرژی/پروتئین جیره حفظ شود.
تولید چربی پی، که به آن رندرینگ (Rendering) گفته میشود، یک فرآیند چند مرحلهای است که هدف آن جداسازی چربی خالص از بافتهای پروتئینی و آب است:
چربیهای خام (Raw Fat) از کشتارگاهها جمعآوری شده و از بافتهای اضافی پاک میشوند.
چربیهای خام در مخازن بزرگ و جکتدار، تحت حرارت کنترلشده (معمولاً با بخار) قرار میگیرند. این حرارت باعث ذوب شدن چربی و جدا شدن آن از پروتئین (که تبدیل به پودر گوشت و استخوان میشود) و تبخیر آب میشود. دما و زمان فرآیند باید دقیقاً کنترل شود تا از سوختگی چربی و کاهش کیفیت آن جلوگیری شود.
مخلوط ذوبشده به سانتریفیوژها یا صافیها منتقل میشود تا چربی مایع (Tallow) از مواد جامد (Sludge) و آب باقیمانده جدا شود.
برای دستیابی به خلوص و رنگ بهتر، ممکن است چربی پی تحت فرآیندهای تصفیه ثانویه مانند فیلتراسیون با خاک دیاتومه یا کربن فعال قرار گیرد تا ناخالصیها، رنگدانهها و اسیدهای چرب آزاد تا حد امکان حذف شوند.
چربی پی تصفیهشده، در حالت مایع یا پس از انجماد، در مخازن یا بستهبندیهای مناسب برای حمل و نقل ذخیره میشود.
تولید چربی پی با استانداردهای بالا نیازمند دانش فنی عمیق، تجهیزات مدرن و مدیریت کیفی دقیق است. در ایران، شرکتهایی پیشرو در این عرصه فعالیت میکنند تا خوراک باکیفیت مورد نیاز صنعت دام و طیور را تأمین نمایند.
شرکت اعلا روغن سپاهان با نام تجاری لادر، یکی از تولیدکنندگان معتبر و شناختهشده در حوزه فرآوری و تصفیه چربیهای حیوانی و تولید انواع چربی پی با خلوص بالا است. این شرکت با بهرهگیری از تکنولوژیهای روز دنیا در فرآیند رندرینگ و تصفیه، محصولی را به بازار عرضه میکند که هم از نظر کیفی (میزان اسید چرب آزاد، رطوبت و ناخالصی) و هم از نظر ایمنی غذایی، استانداردهای سختگیرانه صنایع خوراک دام و طیور را برآورده میسازد.
مدیریت مجموعه، جناب آقای سعید اعلائی، با تمرکز بر اصول کیفیت، نوآوری و تعهد به مشتری، نقش مهمی در ارتقاء سطح تولید و عرضه چربی پی مرغوب در بازار ایران ایفا کرده و توانستهاند جایگاه ویژهای در زنجیره تأمین انواع پودرها، روغن های دامی و صنعتی و همچنین مواد اولیه جهت تولید خوراک برای دام و طیور به دست آورند. تلاش این مجموعه، نمونهای از تعهد به اقتصاد چرخشی و استفاده بهینه از منابع ملی است. برخی از محصولات این شرکت عبارت اند از: پودر چربی بر پایه تری گلیسیرید، پودر چربی خالص، پودر چربی 40-45 درصد و…
چربی پی، فراتر از یک محصول جانبی، یک منبع استراتژیک در صنایع مختلف به شمار میرود. در قلب صنعت خوراک دام و طیور، یک منبع انرژی حیاتی و مقرون به صرفه است که سلامت و رشد دام را تضمین میکند. در صنایع شیمیایی، به عنوان سنگ بنای محصولات متعددی از صابون تا بیودیزل عمل میکند. با توجه به مزایای اقتصادی، پایداری و بهرهوری انرژی، میتوان گفت چربی پی نقشی کلیدی در امنیت غذایی و توسعه پایدار صنعتی ایفا میکند. برای استعلام قیمت و کسب اطلاعات با مشاورین ما در لادرفت تماس بگیرید.
