غذای مناسب بلدرچین، یکی از مهم ترین عوامل در پرورش موفق این پرنده است. تغذیه نامناسب می‌تواند منجر به کاهش رشد، کاهش تولید تخم، افزایش بیماری و در نهایت تلفات شود. در این مقاله، به طور کامل به تغذیه بلدرچین، از جمله انواع جیره غذایی، مواد مغذی مورد نیاز، روش‌های تغذیه و نکات مهم در این زمینه خواهیم پرداخت.
ترکیبات خوراک برای بلدرچین
بلدرچین‌ها برای رشد و تولید مثل به انواع مختلفی از مواد مغذی مانند؛ پروتئین که برای رشد بافت‌های بدن بلدرچین و تولید تخم، چربی برای جذب ویتامین‌ها و تولید هورمون‌ها، ویتامین‌ها برای تنظیم بسیاری از فرآیندهای بدن و مواد معدنی برای تشکیل استخوان‌ها، پوسته تخم و سایر بافت‌های بلدرچین نیاز دارند. غذای بلدرچین یا دان بلدرچین، ترکیبی است از مواد مغذی مختلفی است که برای رشد، تولید مثل و حفظ سلامتی این پرندگان ضروری است:
پروتئین‌ها
برای رشد عضلات، تولید تخم و ترمیم بافت‌ها ضروری هستند. منابع پروتئینی در دان بلدرچین شامل کنجاله سویا، پودر ماهی، پودر گوشت و حشرات خشک شده است.
کربوهیدرات‌ها
انرژی مورد نیاز بلدرچین را تامین می‌کنند. منابع کربوهیدراتی شامل ذرت، گندم، جو و برنج است.
چربی‌ها
انرژی متراکم و برخی ویتامین‌ها را فراهم می‌کنند. منابع چربی شامل روغن‌های گیاهی و چربی حیوانی است.
ویتامین‌ها و مواد معدنی
برای عملکرد صحیح بدن، تقویت سیستم ایمنی و بهبود تولید مثل ضروری هستند. منابع ویتامین‌ها و مواد معدنی شامل پودر صدف، مخمر آبجو، ویتامین‌ها و مواد معدنی مصنوعی است.
توجه: ترکیب دقیق دان بلدرچین بسته به سن، نژاد، هدف پرورش (تخمگذاری یا گوشت) و شرایط محیطی متفاوت است.
روش تولید دان بلدرچین
- فرمولاسیون: متخصصان تغذیه با توجه به نیازهای غذایی بلدرچین، فرمولی دقیق برای دان تهیه می‌کنند. این فرمول مشخص می‌کند که چه مقدار از هر ماده مغذی باید در دان وجود داشته باشد.
- آسیاب کردن مواد اولیه: مواد اولیه مانند ذرت، سویا، گندم و سایر مواد به اندازه ذرات بسیار ریز آسیاب می‌شوند تا بلدرچین‌ها به راحتی بتوانند آن را بخورند.
- مخلوط کردن مواد: تمام مواد آسیاب شده به همراه ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر افزودنی‌ها به طور کامل مخلوط می‌شوند تا یک ترکیب همگن ایجاد شود.
- پلت کردن (اختیاری): در برخی موارد، مخلوط حاصل را به صورت پلت‌هایی با اندازه مناسب در می‌آورند. پلت‌ها به دلیل شکل و اندازه مشخص، هدر رفت خوراک را کاهش می‌دهند و بلعیدن آنها برای بلدرچین آسان‌تر است.
- بسته‌بندی و نگهداری: دان تولید شده در کیسه‌ها یا بسته‌بندی‌های مناسب بسته‌بندی شده و در محیطی خشک و خنک نگهداری می‌شود.
نکات مهم در تولید دان بلدرچین
- کیفیت مواد اولیه
- توجه به نیازهای سنی
- کنترل کیفیت
- مشاوره با متخصص تغذیه
انواع دان بلدرچین
غذای پرندگانی مثل بلدرچین بر اساس سن و مرحله رشد پرنده به چند دسته تقسیم می‌شود:
این دان مخصوص جوجه‌های یک روزه تا حدود ۴ هفتگی است و حاوی بالاترین میزان پروتئین و انرژی است تا رشد سریع جوجه‌ها را تضمین کند.
این دان برای بلدرچین‌هایی که از مرحله جوجگی خارج شده‌اند و در حال رشد هستند، مناسب است. میزان پروتئین آن نسبت به دان استارتر کمی کمتر است.
این دان برای بلدرچین‌های بالغ و مولد استفاده می‌شود و فرمولاسیون آن به گونه‌ای است که نیازهای تغذیه‌ای برای تولید تخم را تامین می‌کند.
این دان برای بلدرچین‌هایی که برای تولید گوشت پرورش داده می‌شوند، استفاده می‌شود و حاوی انرژی بیشتری است.
علاوه بر جیره اصلی، می‌توان از مکمل‌های غذایی نیز برای بهبود تغذیه بلدرچین‌ها استفاده کرد، که برخی از این مکمل‌ها عبارتند از:
- کرم‌های خوراکی
- جوانه‌ها
- حشرات
تغذیه بلدرچین در دوره‌های مختلف
- دوره جوجگی: در این دوره، جوجه‌ها به تغذیه منظم و با کیفیت بالا نیاز دارند تا رشد سریع و یکنواختی داشته باشند. دان استارتر باید به صورت آزاد در اختیار آنها قرار گیرد تا هر زمان که خواستند بتوانند تغذیه کنند.
- دوره رشد: در این دوره، نیاز به پروتئین کاهش می‌یابد و میزان انرژی افزایش می‌یابد. دان رشد باید به صورت منظم و در ساعات مشخصی در اختیار بلدرچین‌ها قرار گیرد.
- دوره تولید (تخمگذاری): در این دوره، بلدرچین‌ها به مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و ویتامین D نیاز بیشتری دارند تا پوسته تخم‌ها قوی و با کیفیت باشد. دان مولد باید به صورت مداوم در اختیار آنها قرار گیرد.
- دوره پرواری: در این دوره، هدف افزایش وزن بلدرچین‌ها است، بنابراین دان پرواری با انرژی بالا و پروتئین متوسط باید به آنها داده شود.
اهمیت آب سالم در تغذیه بلدرچین
آب سالم یکی از مهم‌ترین عوامل در پرورش بلدرچین است. آب باید تمیز، تازه و عاری از هرگونه آلودگی باشد. کمبود آب یا مصرف آب آلوده می‌تواند منجر به بیماری، کاهش تولید تخم، کاهش وزن و حتی مرگ بلدرچین‌ها شود.
روش‌های تغذیه بلدرچین
- تغذیه دستی: در مقیاس کوچک، می‌توان از روش تغذیه دستی استفاده کرد.
- تغذیه با دانخوری: در مقیاس صنعتی، از دانخوری‌های اتوماتیک استفاده می‌شود.
- تغذیه با آبخوری: آب تمیز و تازه باید همیشه در دسترس بلدرچین‌ها باشد.
علائم کمبود مواد مغذی در بلدرچین
- کمبود پروتئین: کاهش رشد، پرریزی، کاهش تولید تخم، ضعف عمومی
- کمبود انرژی: کاهش وزن، بی حالی، کاهش تولید تخم
- کمبود کلسیم: پوسته تخم‌های ضعیف، نرمی استخوان‌ها
- کمبود ویتامینD : نرمی استخوان‌ها، کاهش تولید تخم
- کمبود ویتامین‌های گروهB: کاهش اشتها، کاهش رشد، مشکلات عصبی
- کمبود ویتامینA : مشکلات پوستی، کاهش بینایی
اهمیت تغذیه در پرورش بلدرچین
به دلیل این که بلدرچین‌ها رشد بسیار سریعی دارند، در نتیجه نیازمند تغذیه‌ای هستند که بتواند این رشد سریع را پشتیبانی کند. همچنین تغذیه مناسب، نقش مهمی در تعداد و کیفیت تخم‌های تولید شده و کیفیت گوشت بلدرچین خواهد داشت. توجه داشته باشید که تغذیه نامناسب می‌تواند سیستم ایمنی بدن بلدرچین‌ها را تضعیف کرده و آنها را مستعد ابتلا به بیماری کند.
انواع خوراک بلدرچین
- خوراک آماده: این نوع خوراک به صورت آماده در بازار موجود است و تمام مواد مغذی مورد نیاز بلدرچین را دارد.
- خوراک خانگی: می‌توان خوراک بلدرچین را در خانه با استفاده از دانه‌ها، سبزیجات و سایر مواد مغذی تهیه کرد.
شرایط نگهداری بلدرچین
نگهداری از بلدرچین نیازمند رعایت برخی شرایط خاص است تا این پرندگان کوچک بتوانند به خوبی رشد کرده و تخمگذاری کنند. برخی از مهم‌ترین این شرایط عبارتند از:
محیط نگهداری
-
- دمای مناسب برای بلدرچین‌ها بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتی‌گراد است. نوسانات شدید دما می‌تواند باعث استرس و بیماری در آنها شود.
- رطوبت نسبی محیط باید بین ۵۰ تا ۶۰ درصد باشد. رطوبت زیاد باعث رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها و رطوبت کم باعث خشک شدن دستگاه تنفسی بلدرچین‌ها می‌شود.
- بلدرچین‌ها به نور نیاز دارند. طول روز باید حداقل ۱۶ ساعت باشد.
- تهویه مناسب برای جلوگیری از تجمع آمونیاک و سایر گازهای مضر ضروری است.
قفس
-
- قفس باید جادار و تمیز باشد و از جنس مناسب ساخته شده باشد.
آب و غذا
-
- آب و غذای بلدرچین‌ها باید همیشه تمیز و تازه باشد.
بهداشت
-
- محیط نگهداری باید به صورت مرتب تمیز و ضدعفونی شود.
بیماری‌های ناشی از تغذیه نامناسب بلدرچین
تغذیه نامناسب یکی از مهم‌ترین عوامل بروز بیماری در بلدرچین‌ها است. کمبود یا بیشبود هر یک از مواد مغذی می‌تواند باعث بروز مشکلات مختلفی شود. برخی از شایع‌ترین بیماری‌های ناشی از تغذیه نامناسب در بلدرچین‌ها عبارتند از:
- کمبود پروتئین، انرژی یا ویتامین‌ها می‌تواند باعث کاهش رشد بلدرچین‌ها شود.
- کمبود کلسیم، ویتامین D و برخی دیگر از مواد مغذی می‌تواند باعث کاهش تولید تخم یا پوسته نرم تخم‌ها شود.
- کمبود یا بیشبود برخی مواد مغذی می‌تواند باعث بروز بیماری‌های متابولیکی مانند راشیتیسم (نرمی استخوان) شود.
- تغذیه نامناسب می‌تواند سیستم ایمنی بلدرچین‌ها را ضعیف کرده و آنها را مستعد ابتلا به سایر بیماری‌ها کند.
- کمبود فیبر یا مصرف غذای آلوده می‌تواند باعث بروز بیماری‌های گوارشی مانند اسهال شود.
علائم بیماری در بلدرچین‌ها
- کاهش اشتها و وزن
- پرهای ژولیده و کدر
- بی حالی و کاهش تحرک
- اسهال
- تنفس مشکل
- تورم پاها و شکم
- تغییر رنگ مدفوع
عواقب تغذیه نامناسب بلدرچین
- توقف رشد
- کاهش تولید تخم
- بیماری
- کاهش کیفیت گوشت
پیشگیری از بیماری‌های ناشی از تغذیه نامناسب
- استفاده از خوراک با کیفیت
- تامین آب تمیز و کافی
- رعایت بهداشت
- کنترل مداوم وضعیت سلامتی بلدرچین‌ها
نکات مهم در تغذیه بلدرچین
- تغذیه متعادل: دان بلدرچین باید تمام مواد مغذی مورد نیاز پرنده را تامین کند.
- تمیزی آب و دان: آب و دان باید همیشه تمیز و تازه باشد.
- تغذیه منظم: بلدرچین‌ها باید در ساعات مشخصی تغذیه شوند.
- تغییر تدریجی جیره: هنگام تغییر جیره، باید این کار به تدریج انجام شود تا دستگاه گوارش بلدرچین‌ها به جیره جدید عادت کند.
- رعایت بهداشت: محیط نگهداری بلدرچین‌ها باید همیشه تمیز و بهداشتی باشد.
- تناسب سنی: خوراک بلدرچین‌ها در سنین مختلف باید متفاوت باشد. جوجه‌های بلدرچین به پروتئین بیشتری نیاز دارند، در حالی که بلدرچین‌های بالغ به کلسیم بیشتری برای تولید تخم نیاز دارند.
- تغذیه مکمل: علاوه بر خوراک اصلی، می‌توان از مکمل‌های ویتامینی و معدنی برای تامین نیازهای غذایی بلدرچین‌ها استفاده کرد.
- مشورت با دامپزشک: برای انتخاب بهترین نوع خوراک و مقدار آن، بهتر است با یک دامپزشک متخصص مشورت کنید.
جمع بندی
غذای بلدرچین نقش بسیار مهمی در رشد، سلامتی و تولید مثل این پرندگان دارد. بنابراین، تهیه و استفاده از دان با کیفیت و متناسب با نیازهای بلدرچین‌ها، برای موفقیت در پرورش آنها ضروری است.
کارخانه اعلا روغن سپاهان با سال ها تجربه در زمینه تولید انواع پودر، روغن و مواد اولیه جهت تولید خوراک دام و طیور مانند: پودر چربی پالم و خاص، روغن آفتابگردان، روغن سویا و خوراک ها مثل: تغذیه اردک، مرغ تخمگذار، تغذیه مرغ گوشتی و بیشمار تولید دیگر را در چرخه تولید خود دارد. برای استعلام قیمت و مشاوره با کارشناسان ما در لادرفت در تماس باشید.
