سبوس برنج دامی (Rice Bran) یکی از مهمترین محصولات جانبی صنعت شالیکوبی است که پس از جدا شدن پوسته خارجی و قبل از رسیدن به دانه برنج سفید، به دست میآید. این ماده، نه تنها یک منبع انرژی و فیبر محسوب میشود، بلکه به دلیل قیمت مناسب و دسترسی بالا در مناطق برنجخیز، به یکی از اجزای پرکاربرد و استراتژیک در فرمولاسیون جیرههای غذایی انواع دام، طیور و آبزیان تبدیل شده است. استفاده صحیح از سبوس برنج میتواند هم هزینه تمامشده خوراک را کاهش دهد و هم بخشی از نیازهای تغذیهای حیوانات را تأمین کند.
کاهش هزینه: یکی از مقرون به صرفهترین منابع انرژی در مقایسه با غلاتی مانند ذرت و جو.
انرژی و چربی بالا: منبع عالی انرژی به واسطه چربی زیاد (به خصوص در سبوس تثبیت نشده)، که برای حیوانات نیازمند انرژی بالا مانند گاوهای شیری ضروری است.
بهبود سلامت: حاوی آنتیاکسیدانهای طبیعی (مانند گاما اوریزانول و توکوفرولها) که سلامت عمومی حیوان را بهبود میبخشد.
منبع فیبر: کمک به حفظ سلامت دستگاه گوارش و تحریک نشخوار در دامهای بزرگ.
عامل اتصال دهنده: در تولید پلت خوراک، به دلیل وجود چربی و نشاسته، به پایداری پلت کمک میکند.
ترکیبات سبوس برنج بسته به نوع برنج و کیفیت فرآوری آن کمی متغیر است، اما به طور کلی دارای مشخصات زیر است:
نکته مهم: سبوس برنج حاوی مقدار زیادی فسفر است، اما بخش عمدهای از این فسفر (حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد) به شکل فیتات است که در دستگاه گوارش تکمعدهایها (مانند طیور و خوک) به سختی قابل جذب است، مگر اینکه با افزودن آنزیم فیتاز همراه شود.
سبوس برنج بلافاصله پس از تولید باید با فرآوریهای خاصی آماده مصرف شود. دلیل اصلی این کار، چربی بالای آن و وجود آنزیم لیپاز است که به سرعت چربی را تجزیه کرده و باعث ترشیدگی و فساد (اکسیداسیون) سبوس میشود.
سبوس تازه را با استفاده از حرارت مرطوب (ماند بخاردهی) یا فرآیند اکستروژن، به سرعت حرارت میدهند. هدف از این کار، غیرفعال کردن آنزیم لیپاز برای جلوگیری از ترشیدگی و افزایش زمان نگهداری می باشد. زیرا این نوع سبوس کیفیت بالاتری دارد.
روغن سبوس برنج را با حلالهای شیمیایی یا فرآیند پرس، جدا میکنند. هدف از این کار افزایش ماندگاری و افزایش درصد پروتئین و فیبر باقیمانده.است در نتیجه این نوع سبوس از نظر انرژی فقیرتر است.
سبوس پس از تثبیت یا چربیگیری، به عنوان یکی از مواد اولیه، با سایر اجزای جیره (مانند ذرت، سویا، کنجالهها و مکملها) مخلوط شده و در نهایت به شکل پلت یا آردی به مصرف دام میرسد.
به دلیل بالا بودن فیبر و عدم جذب کامل فسفر فیتاتی، استفاده از سبوس برنج باید با احتیاط و بر اساس نوع حیوان تنظیم شود.
کارخانه اعلا روغن سپاهان با نام تجاری لادر و تحت مدیریت جناب آقای سعید اعلائی، از تولید کنند گان با سابقه می باشد. از محصولات این شرکت می توان به گندم دامی، ذرت علوفه ای، سویا دامی، یونجه دامی و بی شمار محصول دیگر اشاره کرد.
سبوس برنج به عنوان یک محصول جانبی ارزشمند، پتانسیل بالایی در کاهش هزینهها و ارتقاء کیفیت جیرههای غذایی دام دارد. با این حال، موفقیت در استفاده از آن، به تثبیت و نگهداری صحیح، فرمولاسیون دقیق جیره توسط متخصص تغذیه برای مدیریت سطوح فیبر و فیتات، و توجه به نوع حیوان وابسته است. با رعایت این نکات، سبوس برنج میتواند یک منبع غذایی عالی و پایدار برای صنعت دامپروری باشد. برای استعلام قیمت و کسب اطلاعات بیشتر با مشاورین ما در لادرفت در تماس باشید.
