روغن طیور یکی از منابع اصلی در مرغداری ها برای خوراک مرغ می باشد. روغن طیوری منبعی از لیپیدها است و امروزه در تولید خوراک دام و طیور و صنایع آرایشی بهداشتی استفاده می شود. روغن سویا و روغن مرغی از اوان روغن طیور هستند که در مقاله هایی جداگانه به آن ها پرداخته ایم. در ادامه این مطلب قصد داریم تا به بررسی جامع روغن طیور، ویژگی‌ها، مزایا، انواع و کاربردهای آن در صنعت پرورش طیور بپردازیم؛ با ما همراه باشید.
روغن طیور چیست؟
روغن طیور، که از اجزای مهم و ضروری در تغذیه پرندگان است، می تواند از منابع گیاهی یا حیوانی تهیه شود. این روغن منبع غنی ای از انرژی، اسیدهای چرب ضروری، ویتامین ها و سایر مواد مغذی است که برای رشد و سلامت پرندگان مورد نیاز است. در مرغداری های صنعتی در خوراک مرغ گوشتی از انواع مختلفی از لیپیدها استفاده می شود و در جوجه ها هم با افزایش سن، به دلیل فعالیت بیشتر، راندمان استفاده از روغن طیور افزایش می یابد.
فواید روغن طیور
روغن طیور به عنوان یکی از اجزای مهم جیره غذایی طیور، نقش حیاتی در رشد، تولید و سلامت پرندگان ایفا می‌کند:
- بهبود هضم و جذب مواد مغذی: روغن‌ها به بهبود هضم و جذب سایر مواد مغذی مانند ویتامین‌های محلول در چربی کمک می‌کنند.
- حامل ویتامین‌ها: ویتامین‌های محلول در چربی که در مورد قبل اشاره شد، مانند ویتامین A، D، E و K در روغن‌ها حل می‌شوند و به راحتی توسط بدن طیور جذب می‌شوند. این ویتامین‌ها برای سلامت پوست، استخوان‌ها، سیستم ایمنی و بینایی پرندگان بسیار مهم هستند.
- افزایش وزن و بهبود ضریب تبدیل غذایی: استفاده از روغن در جیره غذایی، باعث افزایش وزن پرندگان و بهبود ضریب تبدیل غذایی می‌شود که به معنای استفاده بهتر از خوراک است. یعنی طیور برای تولید یک کیلوگرم گوشت یا تخم مرغ به غذای کمتری نیاز دارند.
- منبع انرژی: روغن‌ها به دلیل داشتن کالری بالا، منبع غنی از انرژی برای طیور هستند. این انرژی برای رشد، فعالیت‌های بدنی و تولید مثل پرندگان ضروری است.
- بهبود کیفیت گوشت و تخم مرغ: روغن‌ها به بهبود کیفیت گوشت و تخم مرغ از نظر طعم، رنگ و بافت کمک می‌کنند.
- کاهش استرس: برخی از روغن‌ها دارای خواص آنتی‌اکسیدانی هستند که به کاهش استرس در پرندگان و در نتیجه افزایش کیفیت تخم گذاری کمک می‌کنند.
- افزایش رشد و تولید: این روغن‌ها باعث افزایش سرعت رشد، بهبود تولید تخم مرغ و افزایش وزن می‌شوند.
- بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ: روغن‌ها به بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ و کاهش شکستگی آن کمک می‌کنند.
- تقویت سیستم ایمنی: روغن‌ها حاوی اسیدهای چرب ضروری هستند که به تقویت سیستم ایمنی بدن پرندگان کمک می‌کنند.
- کاهش تلفات: استفاده از روغن در جیره غذایی، باعث کاهش تلفات در گله می‌شود.
- بهبود رنگ زرده تخم مرغ: برخی از روغن‌ها به بهبود رنگ زرده تخم مرغ کمک می‌کنند.
- بهبود کیفیت پرها: روغن‌ها باعث بهبود کیفیت پر طیور می‌شوند و پرهای آنها را براق‌تر و سالم‌تر می‌کنند.
جدول آنالیز روغن طیور
| انرژی |
حدود ۹۲۰۰ کیلوکالری |
| اسید پالمتیک |
حداکثر ۲۵۰ گرم |
| اسید استئاریک |
حداکثر ۶۰ گرم |
| اسید اولئیک |
حداکثر ۴۱۰ گرم |
| اسید لینولئیک |
حداکثر ۱۵۰ گرم |
| اسیدلینولنیک |
حداکثر ۲۰ گرم |
| آنتی اکسیدان TBHQ |
حداکثر ۷۰ PPM |
| پراکسید |
کمتر از یک |
| ویتامین های محلول در چربی |
A, D, E, K |
ترکیبات روغن طیور
روغن طیوری، از چربی حیوانات پرورشی و یا روغن کشی از برخی گیاهان به دست می‌آید. ترکیبات دقیق این روغن می‌تواند بسته به نوع حیوان و رژیم غذایی آن، نوع گیاه و روش استخراج، متفاوت باشد. اما به طور کلی، روغن طیوری حاوی ترکیبات زیر است:
- تری‌گلیسیریدها: اصلی‌ترین ترکیبات روغن‌ها هستند و از سه مولکول اسید چرب و یک مولکول گلیسرول تشکیل شده‌اند.
- اسیدهای چرب: اسیدهای چرب موجود در روغن طیور می‌توانند اشباع شده، تک‌غیر اشباع و چندغیر اشباع باشند. نوع و مقدار این اسیدهای چرب به نوع روغن و رژیم غذایی حیوان بستگی دارد.
- اسیدهای چرب اشباع: این اسیدها در دمای اتاق جامد هستند و بیشتر در روغن‌های حیوانی یافت می‌شوند. مصرف زیاد آنها می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.
- اسیدهای چرب تک‌غیر اشباع: این اسیدها در دمای اتاق مایع هستند و برای سلامتی قلب مفید هستند.
- اسیدهای چرب چندغیر اشباع: این اسیدها نیز در دمای اتاق مایع هستند و شامل امگا ۳ و امگا ۶ می‌شوند که برای بسیاری از عملکردهای بدن ضروری هستند.
- ویتامین‌های محلول در چربی: روغن طیور حاوی ویتامین‌های A، D، E و K است که برای سلامت پوست، استخوان‌ها و سیستم ایمنی بدن ضروری هستند.
- فسفولیپیدها: این ترکیبات نقش مهمی در ساختار سلولی و انتقال چربی‌ها در بدن ایفا می‌کنند.
- کلسترول: روغن‌های حیوانی به طور طبیعی حاوی کلسترول هستند. مصرف زیاد کلسترول می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.
انواع روغن طیور
روغن‌های طیور را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
روغن‌های گیاهی
روغن‌های گیاهی مانند سویا، کلزا، آفتابگردان و ذرت، رایج‌ترین نوع روغن‌های مورد استفاده در تغذیه طیور هستند. این روغن‌ها حاوی اسیدهای چرب ضروری امگا ۳ و امگا۶ هستند که برای رشد و سلامت پوست و پرها ضروری است.
روغن‌های حیوانی
روغن‌های حیوانی مانند چربی گاو، مرغ و روغن ماهی در تغذیه طیور استفاده می‌شوند. این روغن‌ها حاوی مقادیر بالایی چربی‌های اشباع شده هستند و اغلب به عنوان مکمل در جیره غذایی طیور استفاده می‌شوند.
فرآیند تولید روغن طیور
روغن طیور از چربی‌هایی که در بدن طیور وجود دارند، استخراج می‌شود. این چربی‌ها معمولاً از بخش‌هایی مانند پوست، احشاء و برخی بافت‌های داخلی طیور به دست می‌آیند. فرآیند تولید روغن طیور به طور کلی شامل مراحل زیر است:
جمع‌آوری چربی‌ها
- تکه‌تکه کردن: ابتدا قسمت‌های چربی‌دار طیور را به قطعات کوچکتر برش می‌دهند.
- راندمان: برای افزایش راندمان استخراج چربی، ممکن است از روش‌هایی مانند حرارت دادن یا استفاده از حلال‌های خاص استفاده شود.
ذوب کردن چربی‌ها
- حرارت دادن: چربی‌های تکه‌تکه شده را در ظروف مخصوصی تحت حرارت قرار می‌دهند تا ذوب شوند.
- فیلتراسیون: پس از ذوب شدن، چربی مایع را از بقایای جامد جدا می‌کنند.
تصفیه
- پالایش: چربی مایع حاصل را از ناخالصی‌هایی مانند آب، پروتئین و مواد رنگی تصفیه می‌کنند. این مرحله ممکن است شامل فرآیندهایی مانند سانتریفیوژ، ته‌نشینی و فیلتراسیون باشد.
- بی‌بو کردن: برای حذف بوی نامطبوع، چربی را تحت فشار بخار قرار می‌دهند یا از روش‌های شیمیایی استفاده می‌کنند.
- بلورسازی: در برخی موارد، برای جداسازی اجزای مختلف چربی از روش بلورسازی استفاده می‌شود.
بسته‌بندی
- سرد کردن: چربی تصفیه شده را سرد می‌کنند تا به حالت جامد یا نیمه جامد تبدیل شود.
- بسته‌بندی: روغن حاصل را در بسته‌بندی‌های مختلف مانند بشکه، گالن یا ظروف کوچک بسته‌بندی می‌کنند.
کاربردهای روغن طیور
- صنعت پرورش مرغ گوشتی: روغن‌ها به عنوان منبع انرژی و اسیدهای چرب ضروری، در تغذیه جوجه‌های گوشتی استفاده می‌شوند.
- صنعت پرورش مرغ تخمگذار: روغن‌ها باعث افزایش تولید تخم مرغ و بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ در مرغ‌های تخمگذار می‌شوند.
- صنعت پرورش بوقلمون: روغن‌ها در تغذیه بوقلمون‌ها برای افزایش وزن و بهبود کیفیت گوشت استفاده می‌شوند.
- تولید خوراک دام و طیور: روغن‌ها به عنوان یکی از اجزای اصلی در تولید خوراک دام و طیور استفاده می‌شوند.
- صنایع غذایی: روغن‌های طیور در صنایع غذایی برای تولید محصولات مختلف مانند مارگارین، روغن سرخ‌کردنی و برخی محصولات دیگر نیز استفاده می‌شوند.
- صنایع آرایشی و بهداشتی: در تولید برخی محصولات آرایشی و بهداشتی مانند کرم‌ها و لوسیون‌ها استفاده می‌شود.
- صنعت داروسازی: در تولید برخی داروها استفاده می‌شود.
نکات مهم در رابطه با استفاده از روغن طیور
- هنگام انتخاب روغن برای تغذیه طیور، به کیفیت روغن توجه ویژه داشته باشید. روغن باید تازه، عاری از آلودگی و دارای مشخصات کیفی مناسب باشد. انتخاب تامین کننده معتبر بسیار حائز اهمیت است.
- میزان مصرف روغن در جیره غذایی باید بر اساس توصیه‌های متخصص تغذیه تنظیم شود. مصرف بیش از حد روغن می‌تواند عوارضی مانند چاقی، مشکلات کبدی، گوارشی و افزایش کلسترول خون را در پرندگان ایجاد کند.
- نوع روغن مورد استفاده باید با توجه به نوع پرنده و هدف پرورش انتخاب شود.
کلام اخر
روغن طیور، یک مکمل غذایی ارزشمند برای پرندگان است که به بهبود عملکرد، رشد و سلامت آنها کمک می‌کند. با توجه به نوع پرنده، سن و شرایط پرورش، می‌توان از روغن‌های مختلفی استفاده کرد. انتخاب نوع مناسب روغن و میزان مصرف آن باید با مشورت با متخصصین انجام شود. شرکت اعلا روغن سپاهان تحت نام تجاری لادر، با استفاده از مدرن ترین ماشین آلات روغن کشی و تصفیه، بهترین خوراک دام و طیور، چربی های صنعتی و پودر چربی را تولید و پخش می کند. برای مشاوره و اطلاع از قیمت روز روغن طیور و خوراک دامی اصل با کارشناسان لادر تماس بگیرید.
